Η Δήλωση Σχεδιασμού Οικισμού είναι ένας όρος πρακτικού πολεοδομικού σχεδιασμού. Μια δήλωση είναι ένα έγγραφο που περιγράφει τα διακριτικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας, το σχεδιασμό και παρέχει καθοδήγηση που επηρεάζει τη μελλοντική ανάπτυξη και τη βελτίωση των φυσικών χαρακτηριστικών της περιοχής.
Η κατάρτιση μιας δήλωσης παρέχει την ευκαιρία στις κοινότητες να περιγράψουν πώς αισθάνονται το φυσικό χαρακτήρα του οικισμού τους και πως μπορεί αυτός να ενισχυθεί.
http://en.wikipedia.org/wiki/Village_design_statementΜια Δήλωση Σχεδιασμού Οικισμού περιγράφει τον διακριτικό χαρακτήρα του χωριού και της ευρύτερης περιοχής. Αντανακλά το παρελθόν για να δώσει μια ιστορική προοπτική ως προς το πώς η κοινότητα έχει εξελιχθεί με την πάροδο των αιώνων. Περιγράφει το σημερινό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών που επικρατούν στα οικοδομικά στοιχεία και τα παραδοσιακά υλικά που χρησιμοποιούνται συνήθως.
Είναι μια ευκαιρία για τους τοπικούς πληθυσμούς να επηρεάσουν τη διαδικασία σχεδιασμού στη δική τους περιοχή. Επίσης, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του σχεδιασμού του οικισμού για το μέλλον του χωριού, και προκειμένου να ληφθεί σοβαρά υπόψη από εκείνους που θα επηρεάσει, θα πρέπει να παρουσιάσει τις απόψεις όσο το δυνατών περισσότερων κατοίκων.
Γιατί να παραχθεί μια τέτοια δήλωση για το χωριό μας;
Η Δήλωση Σχεδιασμού Οικισμού έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι η μελλοντική ανάπτυξη και η αλλαγή μέσα στον οικισμό βασίζονται στην κατανόηση της ιστορίας της περιοχής και στα σημερινά χαρακτηριστικά. Ειδικά για το χωριό μας ιστορικά κτίρια όπως το εξωκλήσι του Αγίου Θωμά θα μπορούσαν να απειληθούν από την αδιαφορία για τη συντήρηση τους, αλλά και από ερασιτεχνικές αντιλήψεις για την αξιοποίησή τους. (πρόσφατο παράδειγμα η ανάπλαση της περιοχής Σπηλιά, χωρίς να έχει αναρτηθεί πουθενά μελέτη. Όμοια η υπόδειξη του οικοπέδου του συνεταιρισμού για κατασκευή Νηπιαγωγείου).
Μια Δήλωση Σχεδιασμού θα έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση για το τι είναι κατάλληλο και χρήσιμο για την περιοχή, και ταυτόχρονα θα παρέχει στους κατοίκους λόγο για το μέλλον του τόπου μας που θα λαμβάνεται υπόψη και θα γίνεται σεβαστός από την τοπική εκτελεστική εξουσία.
Η παροχή αυτών των απόψεων σε γραπτή μορφή εξασφαλίζει ότι θα φθάσουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων, πριν αποφασίσουν για το μέλλον της περιοχής και όχι αργότερα. Είναι κατά κάποιο τρόπο αυτό που στην Ελλάδα ονομάζουμε δημόσια διαβούλευση, αλλά δυστυχώς σε αυτές μετέχουν ελάχιστοι.
Κύριοι στόχοι μιας δήλωσης είναι:
- δίνεται η ευκαιρία στους κατοίκους να περιγράψουν τον τόπο που ζουν και τις ιδιαιτερότητές του.
- παρουσιάζει οργανωμένα και σε κατανοητή γλώσσα τις απόψεις του.
- ενημερώνει τους κατοίκους, επιχειρηματίες, επενδυτές, κρατικούς – δημοτικούς λειτουργούς τι πρέπει να λάβουν υπόψη πριν προχωρήσουν σε μικρής ή μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις.
Μια αποτελεσματική δήλωση
Αναπτύσσεται και επεξεργάζεται από τον τοπικό πληθυσμό
Είναι αντιπροσωπευτική των απόψεων του χωριού, αφού για να παραχθεί απαιτείται εμπλοκή μεγάλου τμήματος του τοπικού πληθυσμού.
Περιγράφει την οπτική του χωριού και πως θα προστατευθούν και θα αναπτυχθούν τα τοπικά χαρακτηριστικά.
Έχει εφαρμογή σε όλα τα είδη ανάπτυξη του τόπου.
Προτείνει διαχείριση της εξέλιξης των χαρακτηριστικών του τόπου και δεν αποτελεί πρόληψη.
Τα παραπάνω εφαρμόζονται για χρόνια σε χώρες τις Ευρώπης, υπό μορφή ενοριών, καθώς έτσι διαχωρίζονται εκεί οι οικισμοί και ιδιαίτερα στην Αγγλία.
Εδώ ψηφίζοντας μια φορά στα 4 χρόνια αφήνουμε τη διαχείριση της ζωή μας στη κοινότητα στους λίγους και εκλεγμένους. Επίθετο που θυμούνται όταν πρέπει να δικαιολογηθούν για την απραξία τους.
Προβλήματα, όπως το περιβάλλον και η ποιότητα του υπέρτατου αγαθού(νερό) θα είχαν τελείως διαφορετική αντιμετώπιση από τους κρατούντες, αν γνώριζαν πως οι χωρικοί δεν παίζουν και απαιτούν τα αυτονόητα. Αλλά και λιγότερο σημαντικά προβλήματα, όπως το αποχετευτικό, οι κακοτεχνίες στον περιφερειακό ή το στρώσιμο αυλών με πίσσα λίγο πριν τις εκλογές δεν θα αποτελούσαν θέματα συζήτησης και εξάρτησης, αν ο πληθυσμός ήταν ενωμένος και αραγής με τεκμηριωμένες αντιλήψεις για το πώς θέλει τον τόπο που ζει.
Ένα εργαλείο συμβολής στη διαμόρφωση του τόπου αποτελεί και η παραπάνω δήλωση που περιγράψαμε. Εργαλείο που συνεισφέρει στην τοπική ανάπτυξη, αλλά δεν βολεύει δυστυχώς τους ανά την Ελλάδα ανδρωμένους τοπικούς ταγούς.
