15 Σεπτεμβρίου 2008

και μετά το πανηγύρι τι;

Ο Σεπτέμβρης είναι ένας μελαγχολικός μήνας. Ταυτόχρονα είναι και ο μήνας πρόκληση που εκκινεί διαδικασίες για ανασυγκρότηση δυνάμεων και προσπάθεια για περάτωση παλαιών και επίτευξη νέων στόχων.

Το σύνθημα συνήθως δίνεται από τον πρωθυπουργό στην έκθεση της Θεσσαλονίκης και απλώνεται από άκρη σε άκρη σε όλη την επικράτεια, μέσω αντιπροσώπων.

Το ζητούμενο σε όλους τους τομείς είναι οι αύξηση της παραγωγικής διαδικασίας με ταυτόχρονη μείωση των εξόδων.

Για μια ιδιωτική επιχείρηση το παραπάνω είναι αυτοσκοπός. Για την δημόσια διοίκηση όμως ένεκα της προσφοράς στον πολίτη, το πρόβλημα δεν είναι μονοσήμαντο, αλλά περιλαμβάνει πολλές και δυσνόητες παραμέτρους που συμβάλλουν στην όλη διαδικασία επικοινωνίας και συναλλαγής πολίτη κράτους-δήμου.
Αυτές τις παραμέτρους πραγματεύεται και η πρόταση του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο πόνημά του: Η πρόκληση μιας νέας Μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μάρτιος 2008.

Η επιτροπή καταγράφει εξωτερικές, προηγούμενες, υφιστάμενες καταστάσεις και παραθέτει τα εργαλεία έρευνας με τα οποία προτείνει τον διαχωρισμό των νέων κοινοτήτων. Ταυτόχρονα προσθέτει τα εργαλεία εκείνα που θα πρέπει να έχουν οι νέοι δήμοι, ώστε να καταστούν βιώσιμοι οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και θα αποτελέσουν τους συνδετικούς κρίκους των συνδεδεμένων οικισμών.

Η πρώτη εντύπωση από την ανάγνωση της παραπάνω μελέτης είναι πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση, καθώς εξετάζονται αρκετοί παράγοντες που συντελούν στο νέο διαχωρισμό.

Με γνώμονα λοιπόν αυτή τη προσέγγιση προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε πρώτα την πρότασή της επιτροπής για την τοπική συνένωση και επειδή αυτό δεν κατέστη δυνατό, επεκταθήκαμε στην αυτοδιοίκηση.

Η πρόταση της επιτροπής για τη Βοιωτία αφορά 4 με 5 συγκροτήματα (moles) που τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η επιτροπή αφενός μεν δρουν αντιφατικά, αφετέρου καθίστανται ανενεργά, αφού το ένα υποσκελίζει το άλλο.

Η επιτροπή αναφέρει πως δέον να αποφεύγεται μια συνένωση ορεινών ή ημιορεινών περιοχών με θαλάσσιες περιοχές. Δύσκολα θα συμπορευθούν περιοχές με διαφορετικές δραστηριότητες(βιομηχανία, γεωργία).
Ταυτόχρονα σε άλλη παράγραφο αναφέρει πως αστικές περιοχές θα συμβάλουν στην ανάπτυξη μικρών οικισμών, καθώς θα επιτρέπουν καθημερινή μεταφορά από τον αστικό ιστό πληθυσμών για εργασία σε αγροτικούς οικισμούς και επιστροφή.
Το παραπάνω είναι ένα μικρό παράδειγμα αντίφασης από τα πολλά που εμπεριέχονται στο κείμενα.
Ερμηνεύοντας το παραπάνω προτείνει ουσιαστικά τη συρρίκνωση του πληθυσμού σε αστικές περιοχές.
Ο Δήμος που προτείνει για την περιοχή μας εμπίπτει στο παραπάνω.
Θα ξεκινάει από τη Πάνακτο, την Πύλη και τα Σκούρτα, -καθαρά ημιορεινές αγροτικές περιοχές- και θα καταλήγει στο Δήλεσι – χώρος παραθεριστικής κατοικίας κατά κύριο λόγο.
Όμοια συμπεράσματα εξάγει κανείς αν προσπαθήσει να εφαρμόσει τα εργαλεία που προτείνει η επιτροπή για όλους τους δήμους. Ειδικά το βασικό εργαλείο, περί περιγραμμένου κύκλου, δείχνει να μην έχει ληφθεί υπόψη στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Ουσιαστικά η επιτροπή μετά από πολύ μελέτη και καταγραφή, απαντά μόνο σε ένα ζητούμενο. Τον περιορισμό εξόδων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτό απασχολεί ουσιαστικά την κεντρική εξουσία. Πως θα δημιουργήσει ένα σχήμα ευέλικτο και πιο εύκολα ελέγξιμο.
Τώρα πως ο πολίτης θα έχει περισσότερο λόγο στις τοπικές αποφάσεις και εξελίξεις, εμείς αδυνατούμε να το κατανοήσουμε, αφού η διαχείριση των κονδυλίων απομακρύνεται από τον τόπο του.
Ουσιαστικά για άλλη μια φορά αναμένουμε μια μάχη μέχρι εσχάτων.

Μάχη για την έδρα του νέου δήμου.
Μάχη για την εγκατάσταση μιας δραστηριότητας του δήμου.
Μάχη για τον διορισμό ημετέρων συμβούλων.

Κάθε αιρετός που θα αναλάβει το δύσκολο έργο του δημάρχου, ακριβώς επειδή δεν θα προέλθει από παρθενογένεση, δηλαδή θα είναι ένας εκ των ήδη υπαρχόντων ταγών, δεν θα αλλοιωθεί με τις νέες προτάσεις της επιτροπής, αλλά θα ακολουθήσει την μέχρι τώρα τακτική που έχει ενστερνιστεί. Θα φροντίσει να συσσωρεύει δραστηριότητες σε ένα τόπο, αποδυναμώνοντας όλους τους άλλους, με κύριο επιχείρημα τον περιορισμό εξόδων. Αυτό ακριβώς είναι και το κομβικό σημείο που θα οδηγήσει σε φυγή των κατοίκων από τις ημιορεινές περιοχές του δήμου μας.

Η επιτροπή πραγματεύεται όλα αυτά τα προβλήματα και αναφέρεται στις ευρωπαϊκές συνάξεις προκειμένου να υποστηρίξει τα γραφόμενα της. Αναφέρεται ακόμη σε σύγχρονες μορφές δημοτικής διοίκησης (municipal management) και σε διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού(human resources management).

Το ζητούμενο όμως για το βαθύ κράτος είναι ένα: Ο περιορισμός της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος. Και αυτός ο παράγοντας(factor) αποτελεί την κατευθυντήρια γραμμή της μελέτης, καθιστώντας την σχέση του με τους άλλους παράγοντες* ετεροβαρή.



Οι παραπάνω σκέψεις δεν αμφισβητούν την πρόθεση της επιτροπής. Αμφισβητούν την ικανότητα των σημερινών ταγών που έχουν εμποτισθεί με τις διαδικασίες μικροπολιτικών δραστηριοτήτων και παρασκήνια προκειμένου να γευθούν μέρος της πίτας. Και αυτό γίνεται όσο η κεντρική εξουσία δεν θεσπίζει δικλίδες ασφαλείας για αυτή την ισονομία μεταξύ των πολιτών στην απολαβή των δημόσιων αγαθών.

Ήδη ο τοπικός τύπος έχει ξεκινήσει να φιλοξενεί ζυμώσεις και απαιτήσεις , ανάλογα με τον τόπο κατοικίας του γράφοντα. Διαβάστε την Εφημερίδα Ελεύθερος Λόγος Εν Σχηματαρίω (φύλλο μηνός Σεπτέμβρη, σελίδα 6, όπου ο γράφων χωρίς καμία τεκμηρίωση φωτογραφίζει ως έδρα του νέου Δήμου το Σχηματάρι και απεύχεται την ένταξη του στον ‘υδροκεφαλικό’ Δήμο της Θήβας. Το Σχηματάρι λοιπόν τον απασχολεί και όχι ο δήμος. Αντίστοιχα στο Δήλεσι, σύλλογοι που φυτρώνουν σωρηδόν, αποζητούν νέο ρόλο στα κοινά με πιέσεις για ανύψωσή του σε Δημοτικό Διαμέρισμα. Ήδη στην εφημερίδα Ανεξάρτητος Παρατηρητής που δραστηριοποιείται κατά κύριο λόγο εκεί, υπάρχουν εκτενείς αναφορές στο θέμα. Η συγκεκριμένη εφημερίδα έχει αναρτήσει εδώ και καιρό μια δημοσκόπηση στην δικτυακή της παρουσία (σύστημα διαχείρισης περιεχομένου τύπου joomla) για την έδρα του Δήμου, όπου δεν χρειάζεται να έχεις και πολύ μυαλό για να αντιληφθείς ότι ο διαχειριστής πειράζει τα αποτελέσματα με την αλλαγή των εναρκτήριων τιμών της δημοσκόπισης.

*ίση και άμεση αντιπροσώπευση
λαϊκή κυριαρχία
λαϊκή διαβούλευση